Fenigrè
Trigonella foenum-graecum
Fabaceae Leguminosae
Àutri noum : Fenegrè, Senigrè, Senegrè, Sinegrè.
Noms en français : Fenugrec, Sénégrain.
Descripcioun :Lou fenigrè que nous vèn dis Indo e d'Óuriènt-Mejan es esta proun cultiva à passa tèms, tre l'Age-mejan. Aro èi devengu forço rare au nostre. Sèmblo proun à Trigonella gladiata, pamens se tèn dre, si fueio soun mai grando (> 11 mm), sa dòusso mai longo (> 5 cm, sènso lou bè) e si grano soun mai lisco.
Usanço :Li grano soun couneigudo coume sabourun en Asìo e au Maghreb e coume planto medecinalo. Es uno planto vertuouso contre lou diabète, d'ùni cancer e li proublèmo de coulesteròu bonodi sis anti-óussidant. Fai passa li mau d'estoumac e la fatigo. Es couseia de manja li grano greiado, grihado o boulido emé de méu pèr leva un pau l'amarun.
Port : Erbo
Taio : 10 à 60 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Trigonella
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 11 à 12 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1000 m
Aparado : Noun
Liò : Champ
- Ermas
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Óurigino asiatico
Ref. sc. : Trigonella foenum-graecum L., 1753
Pisso-mèu
Lamium maculatum
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Suçarèu, Ourtigo-fèro.
Noms en français : Lamier maculé, Lamier taché.
Descripcioun :Lou pisso-mèu es uno fausso ourtigo qu'amo li relarg fres e un pau umide. Coume l'ourtigo-blanco sa flour èi gibouso. Li fueio soun souvènt tacado de blanc. Coumpara emé lou pisso-mèu-de-Gargano que ié sèmblo proun.
Usanço :Poudès n'en tasta li flour (pisso-mèu o suçarèu) qu'an un bon goust sucra o tambèn li bouta dins l'ensalado. Li fueio soun peréu manjadisso cruso o cuecho. Lou pisso-mèu èi vertuous que sarro li car e destapo li brouncho.
Port : Erbo
Taio : 15 à 60 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lamium
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 2 à 2,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno - Ivèr
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Mars à óutobre
Liò : Bos fres
- Sebisso
- Roubino
- Relarg à jóuinis aubret
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Lamium maculatum (L.) L., 1763