Betounico
Betonica officinalis
Lamiaceae Labiaceae
Autre noum : Betouino.
Nom en français : Bétoine officinale.
Descripcioun :La betounico trachis dins li bos fres coume li blachiero. Se recounèis à soun enflourejado di flour sarrado qu'escoundon la cambo e à si fueio amé de gròssi dènt redouno. La baso de la tijo èi souvènt torso.
Usanço :Li fueio e li flour soun couneigudo pèr èstre vertuouso pèr desencoumbra li brouncho, ajuda à digeri, sougna li plago e tambèn èstre febrifujo. La racino èi purgativo e fai raca (emetico).
Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Betonica
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à óutobre
Liò : Blachiero
- Bos fres
- Pelouso
- Relarg à jóuinis aubret
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Betonica officinalis L., 1753
(= Stachys officinalis (L.) Trévis., 1842 )
Aglan-de-terro
Conopodium majus
Apiaceae Umbelliferae
Noms en français : Grand Conopode, Conopode dénudé.
Descripcioun :Aquest aglan-de-terro trachis dins li relarg roucaious, li champino, faio e blachiero. Se retrobo mai dins la Prouvènço dóu levant. Èi pas toujour eisa de lou destria de soun cousin Bunium bulbocastanum que ié sèmblo proun e fai peréu uno cabosso dins la terro. Se n'en destrìo de tres biais : li brout an ges de bratèio, la tijo èi boutisso e regado, e li fru an la formo de pero. Coumpara emé lou bizoc que ié sèmblo proun.
Usanço :La cabosso èi manjadisso cruso o cuecho. Se dis qu'èi vertuouso contro li mau d'estoumac.
Port : Erbo
Taio : 0,2 à 0,7 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Conopodium
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 40 à 50 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2200 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Tepiero roucaiouso
- Champino
- Faio
- Blachiero
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Subreatlantico
Ref. sc. : Conopodium majus (Gouan) Loret, 1886