Emperatòri
Imperatoria ostruthium
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Bijoun, Aregrot.
Noms en français : Impératoire, Benjoin.
Descripcioun :L'emperatòri o bijoun es uno planto coumuno en auto mountagno ounte trachis dins li relarg umide. Li fueio soun coumpausado de tres tros de tres fueioun denta. Li flour soun en grà ndis oumbello de 20 à 50 rai. La cambo èi boutisso, sènso péu. Se recounèis peréu à soun fru de 4 à 6 mm e proun ala (1 à 1,5 mm - fotò).
Usanço :La racino (aregrot) èi vertuouso (pèr reviscoula...), èi poussible e se n'en servi coume sabourun. Li fueio, que sènton bon, soun manjadisso, pulèu cuecho en soupo o en tian, alor que la tijo sucrado e sucouso se croustejo crudo. Li fueio servien peréu en emplastro pèr gari li plago.
Port : Grando erbo
Taio : 0,4 Ã 1 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Imperatoria
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 7 Ã 10 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Fourèst fresco
- Ribiero
- Mountagno mejano
- Auto mountagno
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuropenco
Ref. sc. : Imperatoria ostruthium L., 1753
(= Peucedanum ostruthium (L.) W.D.J.Koch, 1824 )
Cardousso
Carlina acanthifolia
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Chardousso, Artichaut-de-Ventour, Artichaut-de-mountagno, Soulèu, Roso-de-Jericò.
Noms en français : Carline à feuilles d'Acanthe, Cardabelle.
Descripcioun :La cardousso trachis en basso e mountagno mejano. Se vèi souvènt li grà ndi fueio pougnènto, mai pas tant sa flour (coumpausado) que flouris qu'un soulet cop. Es aparado, categourìo LC.
Usanço :Es un manja requist qu'èro proun acampa à passa tèms : "Lou meiour de tout, es quand l'on lei pren que soun jouino, que soun pas filandrouso encaro, on lei manjo crudo, [...] l'on lei coupo en trancho bèn fino... E alor lei gròssi, ma femo lei metié en pot, e quand on lei manjavo, lei farcissié amé de chair à saucisso" (J. Chauvin in O. Madon, op.cit. p. 63). Tanca sus la porto di granjo, servié peréu de baroumètre. La racino èi vertuouso (vèire çai-souto).
Port : Erbo
Taio : 3 Ã 8 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Carlina
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Cardueae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 5 Ã 10 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Tepiero seco
- Tepiero roucaiouso
- Pinèdo
- Blachiero
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Carlina acanthifolia All., 1773