Sangà ri
Blitum bonus-henricus
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Àutri noum : Espinarc-bastard, Cago-chin, Erbo-dóu-bouen-Enri, Ouerlo, Orlo.
Nom en français : Epinard sauvage.
Descripcioun :Lou sangà ri es uno planto bèn couneigudo que trachis dins lis ancian cast de fedo e lis ermas riche en azouto. Se recounèis à si fueio en lanço que lou dessouto èi cubert d'esflourado blanco.
Usanço :"Las raviolos d'erbo 'mé de sangà ris soun bèn bouonos" (J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 58). "Lous sangà ris, li chal pas manjar cruds, perqué li a souvènt lou parpalhou' dedins. Lei chal fa couire" (ibid.). Vaqui la receito de la farço de "raiolos" d'Emile Franco (Barver-06) : "A-lei, si mete d'erbos (bletos o sangà rigou), de froumai, en pòu de petrino (ou de viando de dobo), dous òus, en pòu de cebo, de givert e, se voulès, de bà licou" (A. Grinda, Lou Barverenc, op. cit., p. 76.
Port : Erbo
Taio : 10 Ã 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Blitum
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 Ã 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Cast
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Blitum bonus-henricus (L.) C.A.Mey., 1829
(= Chenopodium bonus-henricus L., 1753 )
Espargo-fèro
Asparagus acutifolius
Asparagaceae
Àutri noum : Aspà rgou, Espargasso, Roumanin-couniéu, Roumiéu-couniéu, Pèd-de-Róumi.
Nom en français : Asperge sauvage.
Descripcioun :L'espargo-fèro es uno planto bèn couneigudo de nòsti garrigo e éusiero. A la fin de l'ivèr sort de terro, èi lou moumen de l'acampa ! Pièi la tijo devèn duro coume uno co-rudo. Flouris tardié, raramen avans juliet.
Usanço :Coume l'avèn di, s'acampo à la primo pèr li meleto. La planto èi proun bono pèr la santa, richo en vitamino (A, B, C, PP...) e en sau mineralo (P, Mn...). Fai pissa (óudour de 1,2-ditiole) e es un pau lachativo.
Port : Aubret
Taio : 0,4 Ã 2 m
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Asparagus
Famiho : Asparagaceae
Ordre : Asparagales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 3 mm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 Ã 800 m
Aparado : Noun
Juliet à óutobre
Liò : Garrigo
- Éusiero
- Champino
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano
Ref. sc. : Asparagus acutifolius L., 1753