Bello-dono
Atropa belladonna
Solanaceae
Àutri noum : Erbo-empouisounado, Boutoun-negre, Mourello-furiouso, Pouisoun.
Noms en français : Belladone, Bouton-noir.
Descripcioun :La bello-dono es uno grando erbo renadivo à port d'aubret que viéu pas gaire de tèms. Se recounèis eisa à si flour en campano brunello e si fru negre un cop madur.
Usanço :Touto la planto (fueio, fru...) caup proun d'alcalouïde dangeirous coume l'atroupino e l'iociamino que sèrvon aro en medecino (anestesìo). A l'age-mejan fasié partido di poutingo di masclo. Se saup peréu que li richo italiano de la Reneissènço se metien de jus de boutoun-negre dins lis iue pèr groussi si vistoun (marco de l'amour!).
Port : Aubret
Taio : 40 Ã 150 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Atropa
Famiho : Solanaceae
Coulour de la flour :
Brunello
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Mèfi !
Liò : Esclargiero
- Escoumbre e proche dis oustau
- Roucaio
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Atropa belladonna L., 1753
Sapin(-d'Andalousìo)
Abies pinsapo
Pinaceae
Àutri noum : Sap, Sapino, Sapi, Abet.
Noms en français : Sapin d'Andalousie, Pinsapo.
Descripcioun :Lou sapin-d'Andalousìo trachis naturalamen en Espagno e au Marrò. Au nostre es esta planta pèr lou rebouscage. Sèmblo à nosto sapino, Abies alba, pamens li fueio soun estacado tout à l'entour de la ramo coume uno brosso o un escoubihoun dóu meme biais que la serento. Lou bout di fueio soun un pau pougnènt e li bourroun resinous. Coumpara emé lou sapin dóu nostre e emé la serento que li pigno pendoulon.
Usanço :Dèu agué li mémis usanço que la sapino.
Port : Aubre
Taio : 10 Ã 30 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Abies
Famiho : Pinaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 10 Ã 15 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 200 Ã 1900 m
Aparado : Noun
Abriéu à jun
Liò : Sapiniero
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino mediterrano-Ouèst
Ref. sc. : Abies pinsapo Boiss., 1838