Fenigrè
Trigonella foenum-graecum
Fabaceae Leguminosae
Àutri noum : Fenegrè, Senigrè, Senegrè, Sinegrè.
Noms en français : Fenugrec, Sénégrain.
Descripcioun :Lou fenigrè que nous vèn dis Indo e d'Óuriènt-Mejan es esta proun cultiva à passa tèms, tre l'Age-mejan. Aro èi devengu forço rare au nostre. Sèmblo proun à Trigonella gladiata, pamens se tèn dre, si fueio soun mai grando (> 11 mm), sa dòusso mai longo (> 5 cm, sènso lou bè) e si grano soun mai lisco.
Usanço :Li grano soun couneigudo coume sabourun en Asìo e au Maghreb e coume planto medecinalo. Es uno planto vertuouso contre lou diabète, d'ùni cancer e li proublèmo de coulesteròu bonodi sis anti-óussidant. Fai passa li mau d'estoumac e la fatigo. Es couseia de manja li grano greiado, grihado o boulido emé de méu pèr leva un pau l'amarun.
Port : Erbo
Taio : 10 Ã 60 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Trigonella
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 11 Ã 12 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 Ã 1000 m
Aparado : Noun
Liò : Champ
- Ermas
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Óurigino asiatico
Ref. sc. : Trigonella foenum-graecum L., 1753
Grano-de-niero
Plantago afra
Plantaginaceae
Àutri noum : Erbo-di-niero, Biasso.
Noms en français : Plantain pucier, Plantain psyllium.
Descripcioun :La grano-de-niero, es uno pichoto planto (5 à 40 cm) que trachis dins li tepiero seco e en ribo de ribiero. Es uno planto gaire ramificado que douno d'èr à Plantago arenaria mai que se n'en destrìo d'un biais segur emé si bratèio de la flour coumpausado que soun mai courto qu'elo. Li fueio soun longo, plato e primo (1 à 3 mm). Coumpara emé l'erbo-bruno que ié sèmblo proun.
Usanço :Li fueio de grano-de-niero se manjon en ensalado. Li grano, un cop gounflado dins l'aigo, soun bono contro lou quiéu tapa e remoulisson. Ajudon à lucha contro la pisso-douço e lis artèri tapado. Soun peréu utilisado en cousmetico pèr faire de poutingo pèr la pèu (anti-enflamativo).
Port : Erbo
Taio : 5 Ã 40 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Plantago
Famiho : Plantaginaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 4 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Abriéu à avoust
Liò : Tepiero seco
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano
Ref. sc. : Plantago afra L., 1762