Tortulo-di-muraio
Tortula muralis
Pottiaceae
Nom en français : Tortule des murs.
Descripcioun :Aquelo mousso coumuno trachis dins li muraio e li roco cauquiero, de cop que i'a à la baso dis aubre o li roco acido. Se recounèis à soun long péu ialin lisque, pourta pèr de fueio de 2 à 3 mm. A la coupo la costo mostro dos gròssi celulo ventralo. Douno proun d'espouroufite tre l'ivèr e au printèms.
Usanço :Es proche d'à utri meno dóu meme gènre e tambèn di gènre veisin Syntrichia (pu fort e souvènt à péu denta) e Barbula.
Port : Acroucarpo
Taio : 0,5 Ã 1 cm
Fueio : 2 Ã 3 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Tortula
Famiho : Pottiaceae
Ordre : Pottiales
Coulour de la flour :
Petalo : 2 Ã 3 cm
Ø (o loungour) flour : Espirala, m. basalo basso
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 Ã 2000 m
Aparado : Noun
Janvié à abriéu
Liò : Muraio
- Roco
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Oulartico
e Mieterrano
Ref. sc. : Tortula muralis Hedw., 1801
(= Barbula muralis (Hedw.) Crome = Syntrichia muralis Hedw. )
Sangà ri
Blitum bonus-henricus
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Àutri noum : Espinarc-bastard, Cago-chin, Erbo-dóu-bouen-Enri, Ouerlo, Orlo.
Nom en français : Epinard sauvage.
Descripcioun :Lou sangà ri es uno planto bèn couneigudo que trachis dins lis ancian cast de fedo e lis ermas riche en azouto. Se recounèis à si fueio en lanço que lou dessouto èi cubert d'esflourado blanco.
Usanço :"Las raviolos d'erbo 'mé de sangà ris soun bèn bouonos" (J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 58). "Lous sangà ris, li chal pas manjar cruds, perqué li a souvènt lou parpalhou' dedins. Lei chal fa couire" (ibid.). Vaqui la receito de la farço de "raiolos" d'Emile Franco (Barver-06) : "A-lei, si mete d'erbos (bletos o sangà rigou), de froumai, en pòu de petrino (ou de viando de dobo), dous òus, en pòu de cebo, de givert e, se voulès, de bà licou" (A. Grinda, Lou Barverenc, op. cit., p. 76.
Port : Erbo
Taio : 10 Ã 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Blitum
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 Ã 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Cast
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Blitum bonus-henricus (L.) C.A.Mey., 1829
(= Chenopodium bonus-henricus L., 1753 )