Pisso-chin
Taraxacum officinale
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Pisso-can, Pisso-au-lié, Mourre-pourcin, Cicourèio-de-prat, Engraisso-porc.
Noms en français : Pissenlit officinal, Dent de lion.
Descripcioun :Vaqui lou mai coumun di pisso-chin. L'avès segur recouneigu emé si fueio retaiado en rouseto sènso alo, soun cepoun espés, si flour soulità ri (coumpausado) en aut de si pecou boutis. Lis akène soun gris clar e li bratèio (un pau banarudo o noum) revessado sus la cambo. Sian revengu, après proun de chanjamen au noum latin d'óurigino dins aquéu group RUDERALIA.
Usanço :Ei bessai ço que se fai de miés dins l'ensalado champanello. Lou poudès culi tre li pluèio d'autouno e fin qu'en mai en mountagno. Lou pisso-chin èi vertuous contro li mau de fege, lou quiéu tapa e mai encaro. Oublidès pamens pas qu'èi diureti, lou pisso-chin.
Port : Erbo
Taio : 10 Ã 60 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Taraxacum
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Cichorieae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >5
Ø (o loungour) enflourejado : 2 Ã 3,5 cm
Flourido : Printèms
Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello
Mars à óutobre
Liò : Champ
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Taraxacum officinale F.H.Wigg., 1780
(= Taraxacum dens-leonis subsp. officinale (Lyons) Douin, 1923 )
Sangà ri
Blitum bonus-henricus
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Àutri noum : Espinarc-bastard, Cago-chin, Erbo-dóu-bouen-Enri, Ouerlo, Orlo.
Nom en français : Epinard sauvage.
Descripcioun :Lou sangà ri es uno planto bèn couneigudo que trachis dins lis ancian cast de fedo e lis ermas riche en azouto. Se recounèis à si fueio en lanço que lou dessouto èi cubert d'esflourado blanco.
Usanço :"Las raviolos d'erbo 'mé de sangà ris soun bèn bouonos" (J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 58). "Lous sangà ris, li chal pas manjar cruds, perqué li a souvènt lou parpalhou' dedins. Lei chal fa couire" (ibid.). Vaqui la receito de la farço de "raiolos" d'Emile Franco (Barver-06) : "A-lei, si mete d'erbos (bletos o sangà rigou), de froumai, en pòu de petrino (ou de viando de dobo), dous òus, en pòu de cebo, de givert e, se voulès, de bà licou" (A. Grinda, Lou Barverenc, op. cit., p. 76.
Port : Erbo
Taio : 10 Ã 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Blitum
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 Ã 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Cast
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Blitum bonus-henricus (L.) C.A.Mey., 1829
(= Chenopodium bonus-henricus L., 1753 )