Counsolo-(pelouso)
Symphytum asperum
Boraginaceae
Noms en français : Consoude rude, Consoude hérissée.
Descripcioun :Aquelo counsolo fuguè, de cop que i'a, cultivado à passa tèms pèr la pasturo, pèr acò èi toujour poussible de la rescountra dins de champ. Se destrìo de Symphytym officinale subsp. uliginosum qu'a ges d'alo sus li cambo e de Symphytum × uplandicum pèr la coulour de si flour.
Usanço :Coume lis à utri counsolo, vau miés la pas manja que caup d'alcalouïdo empouissounant pèr lou fege. Es uno planto vertuouso qu'èi poussible d'utilisa en emplastre contro d'ùni proublèmo de pèu (macaduro, blaveiròu e subretout li bruladuro), de muscle, d'articulacioun, d'estorso ... Ei perèu utilisado coume engrais verd.
Port : Grando erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Symphytum
Famiho : Boraginaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado
Liò : Ribiero
- Champ
- Camin
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Symphytum asperum Lepech., 1805
Agufié(-roso)
Rosa dumalis
Rosaceae
Àutri noum : Agoulencié, Agrufié, Agoulancié, Grato-quiéu, Tapo-cuou.
Nom en français : Églantier commun.
Descripcioun :Aquel agufié, Rosa dumalis, trachis dins li relarg mountagnous e roucaious. Douno d'èr à Rosa canina, mai èi bèn mens coumun. Èi mai rabasset, emé de fueio souvènt verdalo e de flour pus acoulourido, roso vivo. La diferènci founso èi de vèire dóu coustat de l'ourifice calicinau qu'èi mai grand (>1/4 de la larjour, vèire la fotò). Aquel agufié-roso, presenta aqui èi Rosa dumalis s.s. (sènso glando sus lou pecou, dènt di fueioun coumpausado e sènso péu souto li fueio).
Usanço :Tóuti lis agufié fan de fru (grato-cuou, agoulènço...), riche en vitamino C e anti-enflamatiéu, que soun bon à manja, majamen en counfituro.
Port : Aubret
Taio : 1 Ã 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rosa
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 30 Ã 50 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 Ã 1800 m
Aparado : Noun
Mai à jun
Liò : Roucaio
- Espinas
- Tepiero seco
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Rosa dumalis Bechst., 1810