Mourdudo
Succisa pratensis
Caprifoliaceae Dipsacaceae
Àutri noum : Cap-d'ase, Flour-de-la-véuso, Véuso.
Noms en français : Succise, Mors-du-diable.
Descripcioun :La mordudo trachis en coulounìo dins li prado umido ; es uno planto pulèu raro au nostre. Se recounèis à si lòngui fueio en lanço e à sa racino coupado coume s'èro mordudo (d'aqui lou noum). I'a quatre petalo à la flour e li bratèio sèmblon de fueio.
Usanço :La mordudo es uno planto couneigudo pèr sougna li malautié de pèu coume la rougno o la rasco e apasima lou prusi. Lucho peréu contro lou raumas (espetouranto). Coume lis à ùtris escabiouso, es utilisado à la primo coume depurativo "pèr neteja lou sang". Se fai uno tenchuro jauno emé li flour.
Port : Grando erbo
Taio : 30 Ã 120 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Succisa
Famiho : Caprifoliaceae
Famiho classico : Dipsacaceae
Ordre : Dipsacales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : 4
Ø (o loungour) enflourejado : 0,8 Ã 1,2 cm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 Ã 2200 m
Aparado : Noun
Setèmbre à óutobre
Liò : Prado umido
- Palun
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Succisa pratensis Moench, 1794
Coutelas(-d'Alemagno)
Iris germanica
Iridaceae
Nom en français : Iris d'Allemagne.
Descripcioun :Aquéu coutelas, naturalisa desempièi de tèms, èi lou mai coumun que siegue. Se recounèis eisadamen à si flour d'un poulit vioulet prefouns. Èro planta dins li jardin d'Alemagno à l'Age-mejan.
Usanço :Lou rizoumo, empouisounant fres, sarié bon contro lou tussi en poudro. Lou fau ramassa, pela e lou bèn faire seca avans que de se n'en servi. Es utilisa peréu pèr se lava li péu de tèsto o chivu s'amas mies. Li flour soun diuretico.
Port : Erbo
Taio : 30 Ã 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 Ã 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 Ã 800 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Muraio
- Roucas
- Tepiero roucaiouso
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino pas couneigudo
Ref. sc. : Iris germanica L., 1753