Betounico(-d'Alemagno)
Stachys germanica subsp. germanica
Lamiaceae Labiaceae
Nom en français : Épiaire d'Allemagne.
Descripcioun :La betounico-d'Alemagno trachis en mato d'eici, d'eila dins lis ermas, en ribo de camin... Nous vèn de Grèço e de Turquìo e s'èi naturalisado en Prouvènço despièi mai de dous siècle. Fai de flour d'un rose sale de de 10 à 15 mm de long. Li fueio de la subsp. germanica soun en couor à la baso emé d'encrenaduro sus li bord (fotò à man drecho). Coumpara emé la betounico-di-fueio-de-sà uvi que ié sèmblo proun, mai que trachis dins li relarg pu se e caud.
Usanço :En tisano, sèmblo agué de prouprieta estoumatico e enmenagogo (J. Roques, Plantes indigènes et exotiques, 1809, p.184). La planto es amaro.
Port : Erbo
Taio : 30 Ã 100 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Stachys
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 Ã 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 Ã 600 m
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Camin
- Ermas
- Roubino
- Tepiero
Estànci : Mesoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Óurigino Pountico
Ref. sc. : Stachys germanica subsp. germanica
Coutelas(-d'Alemagno)
Iris germanica
Iridaceae
Nom en français : Iris d'Allemagne.
Descripcioun :Aquéu coutelas, naturalisa desempièi de tèms, èi lou mai coumun que siegue. Se recounèis eisadamen à si flour d'un poulit vioulet prefouns. Èro planta dins li jardin d'Alemagno à l'Age-mejan.
Usanço :Lou rizoumo, empouisounant fres, sarié bon contro lou tussi en poudro. Lou fau ramassa, pela e lou bèn faire seca avans que de se n'en servi. Es utilisa peréu pèr se lava li péu de tèsto o chivu s'amas mies. Li flour soun diuretico.
Port : Erbo
Taio : 30 Ã 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 Ã 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 Ã 800 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Muraio
- Roucas
- Tepiero roucaiouso
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino pas couneigudo
Ref. sc. : Iris germanica L., 1753