Erbo-dis-escrolo
Scrophularia nodosa
Scrophulariaceae
Nom en français : Scrofulaire noueuse.
Descripcioun :L'erbo-dis-escrolo douno d'èr à l'erbo-dóu-siège, pamens èi mens forto, sa tijo èi carrado mai sènso alo e pleno (fotò). Ei gaire coumuno au nostre, aleva dins lis Aup marino. Trachis dins li relarg fres.
Usanço :Coume soun noum lou dis, l'erbo-dis-escrolo èro emplegado pèr gari (o pulèu sougna) lis escrolo que soun de boufigo (fotò) que vènon dins lou còu en rapport emé la tuberculòsi que ié disien à l'Age-Mejan, en latin, struma o morbus regius (mau de rèi). A l'Age-Mejan li rèi an lou poudé de gari lis escrofo ("écrouelles" en francés). A forto doso la planto pourrié èstre empouisounanto.
Port : Erbo
Taio : 40 Ã 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Scrophularia
Famiho : Scrophulariaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Brunello
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 Ã 800 m
Aparado : Noun
Jun à setèmbre
Liò : Bos umide
- Ribiero
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Scrophularia nodosa L., 1753
Caleiado
Hyoscyamus albus
Solanaceae
Àutri noum : Jusquiam-blanc, Erbo-dóu-mau-de-dènt, Erbo-de-dènt, Faio.
Nom en français : Jusquiame blanche.
Descripcioun :La caleiado es uno planto pulèu forto, pelouso, que trachis dins lis escoumbre e i pèd di baus. Se recounèis eisa quand flouris à si bèlli flour jauno emé souvènt (mai pas toujours) lou centre vióulet à negre.
Usanço :Ei couneigudo, coume l'erbo-dóu-mau-de-dènt, pèr leva lou mau i dènt. S'acampavo li grano, pièi èron jitado emé de braso, e emé uno bolo èro acampa lou fum, pièi enca se metié d'aigo boulènto dedins pèr èstre alena emé un torco-man (P. Lieutaghi, op.cit. p. 287). Fau saupre qu'es uno planto proun empouisounanto que caup d'alcalouïde dangeirous.
Port : Erbo
Taio : 20 Ã 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hyoscyamus
Famiho : Solanaceae
Coulour de la flour :
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Mèfi !
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Paret
- Mar
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Hyoscyamus albus L., 1753