SÃ uvi(-pegouso)
Salvia glutinosa
Lamiaceae Labiaceae
Nom en français : Sauge glutineuse.
Descripcioun :La sà uvi-pegouso èi coumuno soulamen au levant de Prouvènço. Trachis dins li bos fres e en ribo d'aigo. Es eisa de la recounèisse d'abord qu'èi proun pegouso, pièi emé si flour jauno qu'èi bèn la souleto à n'en agué.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço tradiciounalo prouvençalo pèr aquesto sà uvi. En Éuropo dóu levant se n'en fai de tisano contro lou raumas e lou tussi. D'ùni estùdi an moustra d'interessanto prouprieta anti-bateriano, anti-enflamativo e anti-óussidanto.
Port : Grando erbo
Taio : 30 Ã 80 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Salvia
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 3 Ã 4 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 400 Ã 1800 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Bos fres
- Castagnaredo
- Prado à rousèu
- Ribiero
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Salvia glutinosa L., 1753
Sangà ri
Blitum bonus-henricus
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Àutri noum : Espinarc-bastard, Cago-chin, Erbo-dóu-bouen-Enri, Ouerlo, Orlo.
Nom en français : Epinard sauvage.
Descripcioun :Lou sangà ri es uno planto bèn couneigudo que trachis dins lis ancian cast de fedo e lis ermas riche en azouto. Se recounèis à si fueio en lanço que lou dessouto èi cubert d'esflourado blanco.
Usanço :"Las raviolos d'erbo 'mé de sangà ris soun bèn bouonos" (J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 58). "Lous sangà ris, li chal pas manjar cruds, perqué li a souvènt lou parpalhou' dedins. Lei chal fa couire" (ibid.). Vaqui la receito de la farço de "raiolos" d'Emile Franco (Barver-06) : "A-lei, si mete d'erbos (bletos o sangà rigou), de froumai, en pòu de petrino (ou de viando de dobo), dous òus, en pòu de cebo, de givert e, se voulès, de bà licou" (A. Grinda, Lou Barverenc, op. cit., p. 76.
Port : Erbo
Taio : 10 Ã 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Blitum
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 Ã 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Cast
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Blitum bonus-henricus (L.) C.A.Mey., 1829
(= Chenopodium bonus-henricus L., 1753 )