Agufié(-di-pichòti-flour)
Rosa micrantha
Rosaceae
Àutri noum : Agoulencié, Agrufié, Agoulancié, Grato-quiéu, Tapo-cuou.
Noms en français : Églantier à petites fleurs, Rosier à petites fleurs.
Descripcioun :Aquest agufié (o agoulencié) se rescontre souvènt en ribo de fourèst, dins li relarg ensouleia de basso e mejano mountagno. Se recounèis à si flour roso pulèu pichoto e claro au cèntre, si fueio e si pecou de flour glandoulous e à soun óurifice calicinau (fotò) pichot (1/4 dóu Ø -0,8 à 1,2 mm).
Usanço :Tóuti lis agufié fan de fru (grato-cuou, agoulènço...), riche en vitamino C e anti-enflamatiéu, que soun bon à manja, majamen en counfituro.
Port : Aubret
Taio : 1 Ã 3 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rosa
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 2 Ã 3,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Tepiero seco
- Roucaio
- Colo
- Basso mountagno
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éuropenco
Ref. sc. : Rosa micrantha Borrer ex Sm., 1812
Caleiado
Hyoscyamus albus
Solanaceae
Àutri noum : Jusquiam-blanc, Erbo-dóu-mau-de-dènt, Erbo-de-dènt, Faio.
Nom en français : Jusquiame blanche.
Descripcioun :La caleiado es uno planto pulèu forto, pelouso, que trachis dins lis escoumbre e i pèd di baus. Se recounèis eisa quand flouris à si bèlli flour jauno emé souvènt (mai pas toujours) lou centre vióulet à negre.
Usanço :Ei couneigudo, coume l'erbo-dóu-mau-de-dènt, pèr leva lou mau i dènt. S'acampavo li grano, pièi èron jitado emé de braso, e emé uno bolo èro acampa lou fum, pièi enca se metié d'aigo boulènto dedins pèr èstre alena emé un torco-man (P. Lieutaghi, op.cit. p. 287). Fau saupre qu'es uno planto proun empouisounanto que caup d'alcalouïde dangeirous.
Port : Erbo
Taio : 20 Ã 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hyoscyamus
Famiho : Solanaceae
Coulour de la flour :
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Mèfi !
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Paret
- Mar
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Hyoscyamus albus L., 1753