Erbo-bruno
Plantago arenaria
Plantaginaceae
Àutri noum : Badasso, Grano-de-niero, Erbo-di-niero, Tèsto-d'aucèu.
Nom en français : Plantain des sables.
Descripcioun :L'erbo-bruno, encaro noumado badasso o grano-de-niero (en counfusioun emé Plantago arenaria), es uno planto de l'an (10 à 60 cm) que trachis dins la sablo e sus li ribo de ribiero. Es uno planto ramificado que douno d'èr à Plantago afra mai que se n'en destrìo d'un biais segur emé si bratèio de la flour coumpausado que soun mai longo qu'elo.
Usanço :Tèn soun noum de la formo de la grano que ramento aquelo de la niero. Bouta dins l'aigo, li grano gounflon proun, e acò es esta emplega en farmacìo (enca à l'ouro d'aro) e dins l'industrìo (mucilage). Ajudo à caga d'un biais dous. De nouta qu'es un farmacian de Perno-li-font, M. Terrasse, que dounè l'enavans de sa culturo en Vau-cluso, dins lis annado 1920. Vèire peréu l'erbo-di-niero.
Port : Erbo
Taio : 10 Ã 60 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Plantago
Famiho : Plantaginaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 4 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Abriéu à juliet
Liò : Terraire safrous
- Ribiero
- Sablo
- Tepiero seco
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Plantago arenaria Waldst. & Kit., 1802
Coutelas(-d'Alemagno)
Iris germanica
Iridaceae
Nom en français : Iris d'Allemagne.
Descripcioun :Aquéu coutelas, naturalisa desempièi de tèms, èi lou mai coumun que siegue. Se recounèis eisadamen à si flour d'un poulit vioulet prefouns. Èro planta dins li jardin d'Alemagno à l'Age-mejan.
Usanço :Lou rizoumo, empouisounant fres, sarié bon contro lou tussi en poudro. Lou fau ramassa, pela e lou bèn faire seca avans que de se n'en servi. Es utilisa peréu pèr se lava li péu de tèsto o chivu s'amas mies. Li flour soun diuretico.
Port : Erbo
Taio : 30 Ã 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 Ã 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 Ã 800 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Muraio
- Roucas
- Tepiero roucaiouso
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino pas couneigudo
Ref. sc. : Iris germanica L., 1753