Èlevou
Pinus cembra
Pinaceae
Àutri noum : Èlvou, Èlve, Éuve, Alvié, Auvié.
Noms en français : Pin cembro, Arole.
Descripcioun :L'èlevou (e si varianto dins la Tinèo) que ié dison peréu l'éuve en Ubaio, es un aubre de mountagno pas proun grand. Se recounèis à sis aguio groupado pèr 5 e à si pigno que caupon de grano manjadisso.
Usanço :L'èlve fai de pignoun que soun manjadis. Soun bos èi recerca pèr l'esculturo e li moble. "Se fahiò de caissos en èlve". L'èlve, as mancou besougn de lou tratar perqué a uno resino que las bèstios l'atacon pas (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 52). Es proun esta utilisa pèr lou rebouscage. L'òli essenciau èi vertuous contro lou tussi.
Port : Aubre
Taio : 3 Ã 20 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pinus
Famiho : Pinaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 5 Ã 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Si
Autour basso e auto : 1400 Ã 2500 m
Aparado : Noun
Jun à juliet
Liò : Melounié
- Sapiniero
- Relarg à rousage
Estànci : Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Pinus cembra L., 1753
Esparset(-d'Éuropo)
Hedysarum boveanum
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Hédysarum d'Europe.
Descripcioun :Aquest esparset, dóu gènre Hedysarum, trachis sus li marlo achandrido pèr la plueio. Coume tóuti li planto dóu meme gènre, se recounèis à si dòusso emé de tros lenticulà ri. Lis estipulo soun sóudado e óupousado à la fueio, aquesto pelouso ; La flour èi bèn pourpro. La souleto subsp. presento au nostre, ié dison Europaeum. Èi marcado sus la listo roujo, categourìo vulnerà ri.
Usanço :Ramentan qu'èi pas counseia de manja li grano, que soun empouisounanto e dounon uno malautié néuroulougico, lou latirisme (presènci d'ODAP). Semblo qu'es acò qu'aurié tua Christopher McCandless, d'ounte es esta fa un film couneigu, "Into the Wild". Aurié manja de grano de Hedysarum alpinum, pamens counsidera coume manjadis.
Port : Erbo
Taio : 10 Ã 30 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hedysarum
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 9 Ã 14 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 Ã 400 m
Aparado : Noun
Abriéu à jun
Liò : Marlo
- Tepiero seco
Estànci : Mesoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano-Ouèst
Ref. sc. : Hedysarum boveanum Guitt. & Kerguélen, 1846