Ile-de-mar
Pancratium maritimum
Amaryllidaceae Liliaceae
Àutri noum : Muguet-de-mar, Ile-sóuvage, Campaneto.
Noms en français : Lys de mer, Lis des sables.
Descripcioun :L'ile-de-mar es uno poulido planto de sablo que trachis en ribo de mar. Se recounèis à sa flour (emé uno corolo di douge dènt) d'un biais eisa. Sènt qu'embaumo. Lou poudrés recounèisse peréu à la debuto de la primo à si fueio envertouiado ; aquésti fueio crèbon l'estiéu e se retrobon dessecado au pèd de la planto. Li grano soun negro e sèmblon de carboun de bos.
Usanço :Es uno planto empouisounanto que caup proun d'alcalouïdo dangerous. Èro couneigudo de la farmacìo greco (pankration = "touto puissanço") qu'èro emplegado pèr purga lou cors. Fau saupre qu'à d'ùni prouprieta alucinougèno.
Port : Erbo
Taio : 20 Ã 60 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pancratium
Famiho : Amaryllidaceae
Famiho classico : Liliaceae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 4 Ã 13 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0
Aparado :
Vo
Remarco : Meno aparado
Juliet à Nouvèmbre
Liò : Mar
- Sablo
- Duno
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Pancratium maritimum L., 1753
Cereisié-fèr
Prunus avium
Rosaceae
Àutri noum : Cereiras, Piéucère, Grifaudié.
Nom en français : Merisier.
Descripcioun :Lou cereisié-fèr trachis dins li bos fres. Es esta peréu planta. Se recounèis l'ivèr à sa rusco que se lèvo en anèu, la primo e l'estiéu à si grà ndi fueio emé de glando roujo sus lou pecou e de segur i cerieso.
Usanço :Li cerieso soun evidentamen manjadisso coum'acò o d'ùni biais. Se li co soun couneigudo pèr faire pissa, se saup mens que li fueio podon servi pèr sougna li plago. P. Lieutaghi raporto que dins lis annado de 1930, se sougnavo li plago di chivau emé d'emplastre de fueio boulido (P. Lieutaghi, op.cit. p. 149).
Port : Aubre
Taio : 3 Ã 20 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Prunus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 12 Ã 30 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Abriéu à mai
Liò : Bos fres
- Baragno
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Prunus avium (L.) L., 1755