Péuno
Paeonia officinalis
Paeoniaceae
Àutri noum : Pòni, Piéuno, Pivòni, Coucarèu, Roso-d'ase.
Nom en français : Pivoine officinale.
Descripcioun :La péuno, o roso-d'ase, trachis dins li bos clar de colo e de relarg mountagnen subretout dins la partido dóu levant de Prouvènço preaupenco. En flour es eisado de la recounèise e peréu en fru emé si dos fouliculo. Li cambo crebon l'ivèr. La subsp. de Prouvènço, ié dison huthii qu'es uno meno di proun peludo.
Usanço :P. Lieutaghi, (op.cit. p. 418) raporto que la tisano de flour ajudo à dourmi. La péuno èro cultivado à l'Age Mejan coume remèdi (racino) contro lou mau-de-la-terro (epilepsìo). L'estùdi de la planto a mes en evidènci d'ùni mouleculo (paeniflorino et paenol) emé de prouprieta analgesico, sedativo e antispasmoudico.
Port : Erbo
Taio : 20 Ã 80 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Paeonia
Famiho : Paeoniaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 Ã 12 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à jun
Liò : Bos clar
- Esclargido
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éuropenco-Sud
Ref. sc. : Paeonia officinalis L., 1753
Mercuriau
Mercurialis annua
Euphorbiaceae
Àutri noum : Marcuriau, Marturiau, Mourtuau, Cagareletto, Basèli-bastard.
Nom en français : Mercuriale.
Descripcioun :Lou mercuriau se plais proche dis oustau e dins lis escoumbre. Es uno planto annalo emé de fueio dentado d'un verd un pau sourne. La planto èi diouïco que fai si flour masclo e femello sus de pèd diferènt (fotò). Coumpara emé Mercurialis huetti que ié sèmblo proun.
Usanço :Coume d'ùni de si noum lou dison, es uno planto un cop manjado que douno uno grosso fouiro. Parèis qu'es estado utilisado contro lou quiéu tapa (O. Madon) e que sarié bono contro la tensioun. Dins tóuti li cas èi couneigudo pèr tua li lapin, adounc es uno planto empouisounanto que fau se n'en mesfisa.
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Mercurialis
Famiho : Euphorbiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno - Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
- Paret
Estànci : Termoumediterran à
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Mercurialis annua L., 1753