Garidello
Nigella nigellastrum
Ranunculaceae
Nom en français : Garidelle fausse nigelle.
Descripcioun :La garidello trachis dins quà uqui champ de cerealo d'auto Prouvènço, mena en agriculturo tradiciounalo. Es uno planto devengudo forço raro e toujour maleisado de vèire, que li flour soun mistoulino, li tijo, emai grando, primo, e en mai d'acò flouris en pleno calourasso en juliet. Lou miés es encaro de cerca li fru que soun mai facile de destria.
Usanço :Es uno planto empouisounanto coume lis à utri Nigella.
Port : Erbo
Taio : 20 Ã 100 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Nigella
Famiho : Ranunculaceae
Ordre : Ranunculales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 6 Ã 12 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado :
Vo
Remarco : Champ de cerealo
Liò : Champ
- Meissoun
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Asìo-Ouèst
e Estenomediterran-Nord-Ouèst
Ref. sc. : Nigella nigellastrum (L.) Willk., 1880
(= Garidella nigellastrum L., 1753 )
Sangà ri
Blitum bonus-henricus
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Àutri noum : Espinarc-bastard, Cago-chin, Erbo-dóu-bouen-Enri, Ouerlo, Orlo.
Nom en français : Epinard sauvage.
Descripcioun :Lou sangà ri es uno planto bèn couneigudo que trachis dins lis ancian cast de fedo e lis ermas riche en azouto. Se recounèis à si fueio en lanço que lou dessouto èi cubert d'esflourado blanco.
Usanço :"Las raviolos d'erbo 'mé de sangà ris soun bèn bouonos" (J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 58). "Lous sangà ris, li chal pas manjar cruds, perqué li a souvènt lou parpalhou' dedins. Lei chal fa couire" (ibid.). Vaqui la receito de la farço de "raiolos" d'Emile Franco (Barver-06) : "A-lei, si mete d'erbos (bletos o sangà rigou), de froumai, en pòu de petrino (ou de viando de dobo), dous òus, en pòu de cebo, de givert e, se voulès, de bà licou" (A. Grinda, Lou Barverenc, op. cit., p. 76.
Port : Erbo
Taio : 10 Ã 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Blitum
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 Ã 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Cast
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Blitum bonus-henricus (L.) C.A.Mey., 1829
(= Chenopodium bonus-henricus L., 1753 )