Amourié-negre
Morus nigra
Moraceae
Àutri noum : Amourié-d'Espagno, Amourié-de-damo, Amourié-de-malaut, Amourié-de-presènt.
Nom en français : Mûrier noir.
Descripcioun :L'amourié-negre èi pu gaire planta à l'ouro d'aro. S'atrobo pamens encaro dins d'ùni vilage. Li fueio, proun chanjarello, soun mai founço qu'aquéli de l'amourié-blanc. Se destrìo subre tout emé li fru que soun mai long, e peréu lou pecout, e bèn roujo un cop madur.
Usanço :Li muro "vertadiero" (au contre di fru de Rubus), soun bono à manja. Li gènt pamens li acampon pu gaire (lou fau faire lèu) e li laisson toumba au sòu ounte fan de gròssi taco negro.
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Morus
Famiho : Moraceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Pargue
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Morus nigra L., 1753
Amaurilhoun
Vaccinium myrtillus
Ericaceae
Àutri noum : Agies, Maurilho, Aniroun, Eìse, Brimbalié.
Noms en français : Myrtille, Airelle.
Descripcioun :L'amaurié (aiges en Alouos 04) es uno pichoto planto bouissounouso que trachis sus li relarg safranous de mountagno. Fai de pichòti flour roujo en campano que se duerbon en meme tèms que li fueio. Se destrìo de l'aire-negre qu'a de fueio dentado e pas roundo.
Usanço :Cadun counèis lou bon goust dis amaurilhoun que podon èstre manjado de d'ùni biais (coume en tarto, ço que se fai proun dins d'ùni relarg dis Aup). Es un fru qu'a proun de qualita : èi riche en vitamino (A pèr la visioun au calabrun), en fibro, en antióussidant... Ei vertuous contro li proublèmo de memòri, la fouiro e proun enca. La tisano de fueio èi diuretico. Pèr pas aganta l'ekinococoso, vau mies faire couire li brimbello.
Port : Aubret
Taio : 15 Ã 50 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Vaccinium
Famiho : Ericaceae
Ordre : Ericales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 Ã 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Champino
- Fourèst
- Tourbièro
Estànci : Coulinen à Aupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Vaccinium myrtillus L., 1753