Bello-de-niue
Mirabilis jalapa
Nyctaginaceae
Autre noum : Bello-de-nue.
Nom en français : Belle-de-nuit.
Descripcioun :La bello-de-niue nous vèn d'Americo dóu miejour. Au nostre, se pòu trouba dins lis escoumbre umide o en ribo d'aigo proche d'oustau. Se recounèis à si lòngui flour en tube, roujo o d'à utri coulour, que se duerbon lou vèspre. Fai de gròssi boussello. Li fru, negre soun dur e berrugous.
Usanço :Aquesto planto empouisounanto (subretout la grano) èi di proun utilisado en Americo pèr lucha contro li fèbre, l'enflamacioun e pèr sougna li plago e li macaduro (jus de fueio). Ajudo peréu à pissa. Li flour podon servi pèr acoulouri lou manja.
Port : Aubret
Taio : 0,5 Ã 1(1,5) m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Mirabilis
Famiho : Nyctaginaceae
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 2 cm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
De juliet à óutobre
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Americo-Sud
Ref. sc. : Mirabilis jalapa L., 1753
Esquiho-pèd
Taraxacum obovatum
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Pourcin, Peirin, Parpello-d'agasso, Douceto-de-lavando.
Nom en français : Pissenlit à feuilles obovales.
Descripcioun :L'esquiho-pèd se vèi en rouseto l'autouno, pièi flouris d'ouro au printèms pèr plus se rescountra l'estiéu (soubro quà si pu que la racino). Fai parti dóu group dis OBOVATA que porto de bano sus li bratèio e fai de gros akène (4 à 5 mm). Li fueio, en rouseto, soun lusènto (d'aqui que vèn bessai soun noum), quà si óuvalo e souvènt entiero.
Usanço :Es uno tras que bono ensalado champanello, mens amaro que soun cousin, lou pisso-chin. Coume éu, fai pissa e ajudo à la digestioun.
Port : Erbo
Taio : 5 Ã 20 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Taraxacum
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Cichorieae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >5
Ø (o loungour) enflourejado : 2,5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello
Abriéu à mai
Liò : Pinedo
- Tepiero seco
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Mesoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano-Ouèst
Ref. sc. : Taraxacum obovatum (Waldst. & Kit. ex Willd.) DC., 1809