Bello-de-niue
Mirabilis jalapa
Nyctaginaceae
Autre noum : Bello-de-nue.
Nom en français : Belle-de-nuit.
Descripcioun :La bello-de-niue nous vèn d'Americo dóu miejour. Au nostre, se pòu trouba dins lis escoumbre umide o en ribo d'aigo proche d'oustau. Se recounèis à si lòngui flour en tube, roujo o d'à utri coulour, que se duerbon lou vèspre. Fai de gròssi boussello. Li fru, negre soun dur e berrugous.
Usanço :Aquesto planto empouisounanto (subretout la grano) èi di proun utilisado en Americo pèr lucha contro li fèbre, l'enflamacioun e pèr sougna li plago e li macaduro (jus de fueio). Ajudo peréu à pissa. Li flour podon servi pèr acoulouri lou manja.
Port : Aubret
Taio : 0,5 Ã 1(1,5) m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Mirabilis
Famiho : Nyctaginaceae
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 2 cm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
De juliet à óutobre
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Americo-Sud
Ref. sc. : Mirabilis jalapa L., 1753
Ourtigo-blanco
Lamium album
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Erbo-de-la-rato, Erbo-de-la-ratello.
Noms en français : Lamier blanc, Ortie blanche.
Descripcioun :L'ourtigo-blanco es uno planto couneigudo mai pas gaire coumuno au nostre que trachis dins li relarg un pau umide e fres. Èi la fueio que douno d'èr à la de l'ourtigo, pamens la planto poun pas. Se recounèis eisadamen à si flour blanco, tacado de jauno davans e pelouso emé lis antèro dis estamino negro.
Usanço :Èi proun vertuouso majamen contro li criso de gouto e ajudo adounc à elimina l'acide urico (flour). Èi peréu bono contro lou tussi (mucilage), lou prusi e èi tambèn emplegado coume vulnerà ri pèr la vulvo e la pacholo. Acampa li flour e li faire seca pièi se n'en servi coume tisano.
Port : Erbo
Taio : 15 Ã 40 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lamium
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno - Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 Ã 2200 m
Aparado : Noun
Mars à óutobre
Liò : Orle de bos
- Sebisso
- Camin
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Lamium album L., 1753