Ferìgou
Lavandula angustifolia
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Devèndo, Lavando, Lavando-fino, Douvèndo, Badasso.
Noms en français : Lavande à feuilles étroites, Lavande vraie.
Descripcioun :Quouro se parlo de lavando, au nostre, se parlo de ferìgou o de devèndo. Es uno planto que vèn bèn dins li relarg roucassous de mountagno majamen sus lis adré. Se recounèis à soun espigo noun ramificado e à si fueio estrecho.
Usanço :Li proumiéri lavando fuguèron culido tre lou siècle XIXen ("culi li lavando dins lou sóuvage"). A la fin dóu siècle tout acò èi bèn engibra. Lis ome o li femo e lis enfant, segound li relarg, van dins li baiassiero emé lou voulamo e la trousso (lou guenchoun) pèr n'en faire la recordo. A la debuto dóu siècle XXen, aparèisson li proumié champ e li destilarié. Lis annado 1930 fuguèron l'age d'or de la lavando. Aro se n'en cultivo enca 4000 eitaro.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 15 Ã 60 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lavandula
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Labiales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 0,8 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Relarg à jóuinis aubret
- Roucaio
- Colo
- Basso mountagno
Estànci : Subremediterran à Coulinen
Couroulougi : Eurimediterranenco-Nord-Ouèst
Ref. sc. : Lavandula angustifolia Mill., 1768
(= Lavandula vera DC., 1915 )
Jacinte(-d'Ità li)
Hyacinthoides italica
Asparagaceae Liliaceae
Àutri noum : Jacint, Jacinto.
Nom en français : Scille d'Italie.
Descripcioun :Li jacinte dóu gènre Hyacinthoides flourisson à la debuto dóu printèms. Li fueio de 3 à 15 mm soun touto en rouseto. Li flour, bluio, soun en grapo courto. Li tepalo dóu jacinte-d'Ità li (endemico de Prouvènço e de Ligurìo) fan mens d'un cm e e li fielat dis estamino soun estaca à la baso di tepalo au contro de Hyacinthoides hispanica que nous vèn d'Espagno.
Usanço :Touto la planto es empouisounanto e pòu douna d'irritacioun à la pèu.
Port : Erbo
Taio : 10 Ã 30 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hyacinthoides
Famiho : Asparagaceae
Famiho classico : Liliaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 1 Ã 1,5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 Ã 1600 m
Aparado :
Vo
Mars à jun
Liò : Bos en founs de valat
- Peiròu
- Orle de bos
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Mediterrano-Nord-Ouèst
Ref. sc. : Hyacinthoides italica (L.) Rothm., 1994
(= Scilla italica L., 1753 )