Jaisso(-d'Oungrìo)
Lathyrus pannonicus
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Gesse de Hongrie.
Descripcioun :La Jaisso-d'Oungrìo es uno meno raro que trachis dins li prado e li blachiero de noste relarg d'auto Prouvènço. La cambo èi gaire alado, li fueio soun coumpausado de 2 à 4 parèu de fuioun sènso vediho (mai acabado pèr uno pichoto pouncho en erbo). L'enflourejado es uno grapo de 3 à 11 flour jauno pièi blanco, pourtado pèr un long pecou mai long que la fueio d'à coustat. Li dóusso fan de 3 à 6,5 cm e caupon de 12 à 20 grano. La subsp. de Prouvènço ié dison asphodeloides qu'a de bousserlo en long.
Usanço :Ramentan que li grano de jaisso soun empouisounanto e dounon uno malautié néuroulougico, lou latirisme (presènci d'ODAP), se n'en manjas de trop.
Port : Erbo
Taio : 15 Ã 50 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lathyrus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Blanco Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 12 Ã 20 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 Ã 800 m
Aparado : Noun
Abriéu à juliet
Liò : Blachiero
- Prado
- Óuriero de bos
Estànci : Subremediterran à Coulinen
Couroulougi : Éurosiberiano
Ref. sc. : Lathyrus pannonicus (Jacq.) Garcke, 1863
Ranouncle(-di-fueio-d'Ã pi)
Ranunculus sceleratus
Ranunculaceae
Àutri noum : Renouncle, Jaunoun.
Nom en français : Renoncule scélérate.
Descripcioun :Planto annalo que pau faire mai de 50 cm d'aut, de canau e di relarg umide. Si cambo soun bèn drecho e si fueio lusènto ; douno de pichòti flour jauno emé de gros carpello que fan uno gibo sus le dessubre. Li fueio soun de dos meno diferènto ; aquésti d'en bas soun un pau roundo e dounon d'èr à -n-aquéli de l'à pi, au contro de li d'en aut que soun coumpausado de tres partido lineà ri.
Usanço :Aquéu ranouncle, coume proun, es uno planto empouisounanto. Brulo la pèu e avisas-vous de lou pas manja qu'èi forço marrit pèr lou vèntre e li ren. Parèis que de lou manja fai veni un sourrire embefia.
Port : Erbo
Taio : 10 Ã 100 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Ranunculus
Famiho : Ranunculaceae
Ordre : Ranunculales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 0,6 Ã 0,8 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 Ã 600 m
Aparado : Noun
Remarco : Mèfi !
Abriéu à setèmbre
Liò : Palun
- Ribiero
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Ranunculus sceleratus L., 1753