Esparello(-de-Moris)
Hieracium morisianum
Asteraceae Compositae
Nom en français : Épervière de Moris.
Descripcioun :Aquesto esparello, pulèu coumuno mai pas toujour bèn couneigudo, fai partido dóu group VILLOSA, presento au nostre soulamen en mountagno. Trachis dins li tepiero roucaiouso e li roucas. Es un Hieracium emé forço fueio de cambo e pu de fueio de baso à la flourido (ipoufiloupodo) emé proun de péu sus l'enflourejado e peréu sus lou dessouto di fueio. Fai partido de l'espèci couleitivo valdepilosum, pamens se destrìo dóu tipe qu'a li bratèio dóu dedins tant primo que li dóu deforo. Se penso qu'aquèsti Hieracium vènon de H. villosum introugressa pèr H. prenanthoides emé si fueio un pau en viouloun (Flora Gallica, op.
cit. p. 444).
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Grando erbo
Taio : 15 Ã 40 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hieracium
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Cichorieae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : 13 Ã 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 1400 Ã 2300 m
Aparado : Noun
Remarco : Endemico dis Aup
Jun à avoust
Liò : Tepiero roucaiouso
- Roucas
Estànci : Mountagnard à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropo
Ref. sc. : Hieracium morisianum Rchb.f., 1859
(= Hieracium elongatum Willd. ex Froël., 1838 )
Vióuleto-(savo)
Viola suavis
Violaceae
Autre noum : Vióuleto-fèro.
Nom en français : Violette suave.
Descripcioun :Aquesto vióuleto trachis dins li sebisso e lis orle de bos. Coume Viola odorata, fai de fiéu (estouloun) que couron sus lou sòu, si fueio soun quà si roundouno e sènt qu'embaumo. Se destrìo d'aquesto radiero bonodi sis estipulo larjo emé de franjo que podon faire fin qu'un mm (fotò). Pòu i'agué de bastard emé V. alba, que trachis pulèu dins li blachiero, e V. odorata.
Usanço :Li fueio se manjon en ensalado o peréu bouta dins la soupo. Dins vòsti pastissarié poudès i'apoundre li flour que soun poulideto. Li vióuleto soun vertuouso contro lis enfecioun e li destourbo respiratiéu. Lis erbouristo se n'en servon pèr sougna tout un fube de malautié.
Port : Erbo
Taio : 10 Ã 20 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Viola
Famiho : Violaceae
Ordre : Malpighiales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 12 Ã 14 mm
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 200 Ã 1200 m
Aparado : Noun
Febrié à abriéu
Liò : Sebisso
- Orle de bos
- Ribo d'aigo
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Sud
Ref. sc. : Viola suavis M.Bieb., 1819
(= Viola odorata subsp. suavis (M.Bieb.) Nyman, 1870 )