Esparset(-de-Boutigny)
Hedysarum boutignyanum
Fabaceae Leguminosae
Noms en français : Sainfoin de Boutigny, Hédysarum de Boutigny.
Descripcioun :L'esparset-de-Boutigny trachis dins lis esboudèu de mountagno mejano e de cop que i'a mai aut. Es un grand esparset emé de flour blanco (de cop que i'a lavado d'un pau de rose) e sènso péu. La planto, endemico dis Aup dóu miejour, es aparado.
Usanço :Ramentan qu'èi pas counseia de manja li grano, que soun empouisounanto e dounon uno malautié néuroulougico, lou latirisme (presènci d'ODAP). Semblo qu'es acò qu'aurié tua Christopher McCandless, d'ounte es esta fa un film couneigu, "Into the Wild". Aurié manja de grano de Hedysarum alpinum, pamens counsidera coume manjadis.
Port : Erbo
Taio : 10 Ã 70 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hedysarum
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) enflourejado : 5 Ã 15 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 1200 Ã 2700 m
Aparado : Noun
Remarco : Planto endemico
Jun à avoust
Liò : Esboudèu
- Tepiero roucaiouso
- Marlo
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Hedysarum boutignyanum (A.Camus) Alleiz., 1928
(= Hedysarum hedysaroides subsp. boutignyanum (A.Camus) Jauzein, 2010 )
Sapin
Abies alba
Pinaceae
Àutri noum : Sap, Sapino, Abet, Sapi.
Noms en français : Sapin pectiné, Sapin blanc.
Descripcioun :Pèr pas s'engana emé la serento fau regarda coume soun lis aguio o peréu li pigno (o vacheto). Li fueio dóu sapin soun tóuti dins lou meme plan coume un penche, au contro de li de la serento que soun estacado tout à l'entour de la ramo coume uno brosso. De nouta pamens qu'acò marcho pas pèr d'ùni sap fourestié (coume Abies pinsapo). Li pigno, quouro li poudès vèire, se tènon bèn drecho, alor qu'encò de la serento pendoulon.
Usanço :La pegoulo (bijoun) dóu sapin èi di proun vulnerà ri. Ero acampado emé de boutihoun coupa en biais e tanca dins li bosso de la rusclo (O. Madon). S'emplegavo en emplastro sus lis estorso (P. Lieutaghi) o dins li tisano contro lou toussi.
Port : Aubre
Taio : 10 Ã 50 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Abies
Famiho : Pinaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 10 Ã 15 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 400 Ã 1900 m
Aparado : Noun
Abriéu à juliet
Liò : Sapiniero
- Faio
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuropenco
Ref. sc. : Abies alba Mill., 1768