Lavanèso
Galega officinalis
Fabaceae Leguminosae
Autre noum : Avanèso.
Noms en français : Galéga officinal, Rue-de-chèvre.
Descripcioun :La lavanèso nous vèn d'Éuropo dóu levant e d'Asìo mounte trachis naturalamen. Eici s'atrovo, raramen, en ribo d'aigo e dins li prado umido. Sèmblo uno vèsso, mai li fuioun soun en noumbre impar e sènso vediho. Li flour soun d'un blu clar e la planto a quà si ges de péu.
Usanço :Es uno planto empouisounanto pèr lou bestià ri quouro es en flour e un cop seco : 100 g de lavanèso seco douno la mort pèr la fedo que pòu pu alena. Fai pissa, abeissa la glicemìo e èi peréu galatougèno. Li flour seco se prènon en tisano, pamens mèfi que n'en fau pas trop metre.
Port : Grando erbo
Taio : 40 Ã 100 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Galega
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 10 Ã 16 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 Ã 1200 m
Aparado : Noun
Remarco : Mèfi !
Mai à avoust
Liò : Ribiero
- Prado umido
- Ribo d'aigo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Éuropo-Sud-Èst
Ref. sc. : Galega officinalis L., 1753
Esquiho-pèd
Taraxacum obovatum
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Pourcin, Peirin, Parpello-d'agasso, Douceto-de-lavando.
Nom en français : Pissenlit à feuilles obovales.
Descripcioun :L'esquiho-pèd se vèi en rouseto l'autouno, pièi flouris d'ouro au printèms pèr plus se rescountra l'estiéu (soubro quà si pu que la racino). Fai parti dóu group dis OBOVATA que porto de bano sus li bratèio e fai de gros akène (4 à 5 mm). Li fueio, en rouseto, soun lusènto (d'aqui que vèn bessai soun noum), quà si óuvalo e souvènt entiero.
Usanço :Es uno tras que bono ensalado champanello, mens amaro que soun cousin, lou pisso-chin. Coume éu, fai pissa e ajudo à la digestioun.
Port : Erbo
Taio : 5 Ã 20 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Taraxacum
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Cichorieae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >5
Ø (o loungour) enflourejado : 2,5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello
Abriéu à mai
Liò : Pinedo
- Tepiero seco
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Mesoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano-Ouèst
Ref. sc. : Taraxacum obovatum (Waldst. & Kit. ex Willd.) DC., 1809