Frais
Fraxinus excelsior
Oleaceae
Àutri noum : Frau, Fraich, Fraiche, Fraisse, Frais-mascle.
Nom en français : Frêne commun.
Descripcioun :Lou frais es un aubre de mountagno que trachis dins li relarg umide en terro prefoundo. Se recounèis à si bourroun negre e óupousa, à si fueio coumpausado de 5 à 11 fueioun denta e pounchu, e peréu à soun fru que ié dison "lengo d'aucèu".
Usanço :Emé la ligno de frais se fai li manche d'óutis. Li fueio (e li fru) soun couneigudo pèr lucha contro lou mau-d'os e ajuda à pissa. Faire bouli uno pougnado, pièi après infusioun, béure emé de jus de limoun. Dins d'ùni endré, li jóuini fru soun manja après èstre esta bouli dous cop. En Franço s'adoubo uno bevendo, la freineto, emé li fueio cuberto de melado (producho pèr li nieroun).
Port : Aubre
Taio : 5 Ã 30 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fraxinus
Famiho : Oleaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 Ã 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Baragno
- Ribiero
- Fourèst de gaudre
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Fraxinus excelsior L., 1753
Sapin(-de-Bornmüller)
Abies bornmuelleriana
Pinaceae
Àutri noum : Sapin(-de-Turquìo), Sap, Sapino, Abet, Sapi.
Noms en français : Sapin de Turquie, Sapin de Bornmüller.
Descripcioun :Lou sapin-de-Turquìo trachis naturalamen en Anatolìo. Au nostre es esta planta pèr lou rebouscage. Sèmblo proun à nosto sapino, Abies alba, pamens li fueio soun un pau mai longo (+ 1/4) e pas touto dins lou meme plan, que n'i'a que vènon sus lou dessubre. Pèr lou destria dóu sapin-de-Nordmann, fau regarda li bourroun que soun proun resinous (e peréu li pigno). Tambèn lou bout de la fueio es un pau pounchu e a pas ges de marco bifido eici. Coumpara emé lou sapin dóu nostre que ié sèmblo proun .
Usanço :Dèu agué li mémis usanço que la sapino. Coume lou sapin-de-Nordmann èi vendu dóu tèms de Nouvé.
Port : Aubre
Taio : 10 Ã 50 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Abies
Famiho : Pinaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 10 Ã 15 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 400 Ã 1900 m
Aparado : Noun
Abriéu à jun
Liò : Sapiniero
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Óurigino pountico
Ref. sc. : Abies bornmuelleriana Mattf., 1925
(= Abies nordmanniana subsp. bornmuelleriana (Mattf.) Coode & Cullen, 1965 )