Frisoun(-de-Chios)
Erodium chium
Geraniaceae
Àutri noum : Aguïeto, Aguïo.
Nom en français : Bec-de-grue de Chios.
Descripcioun :Aquéu frisoun trachis dins li tepiero seco pas trop liuen de la mar. Douno proun d'èr à Erodium malacoides, mai èi pu pichot, dins li mémi coundicioun, dins tóuti si partido. Se recounèis à si fueio que soun bèn entaiado au mitan (fotò), à si flour souvènt (mai pas toujour) pu claro, quà si blanco, e à si fru madur pu long (> 35 mm) e sènso rego.
Usanço :Li fueio dèvon èstre manjadisso cruso o cuecho coume pèr soun cousin, lou frisoun, Erodium malacoides.
Port : Erbo
Taio : 3 Ã 6 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Erodium
Famiho : Geraniaceae
Ordre : Geraniales
Coulour de la flour :
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1 Ã 1,5 cm
Flourido : Printèms
Autouno - Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 Ã 50 m
Aparado : Noun
Óutobre à jun
Liò : Mar
- Tepiero seco
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Erodium chium (L.) Willd., 1794
Vióuleto-(savo)
Viola suavis
Violaceae
Autre noum : Vióuleto-fèro.
Nom en français : Violette suave.
Descripcioun :Aquesto vióuleto trachis dins li sebisso e lis orle de bos. Coume Viola odorata, fai de fiéu (estouloun) que couron sus lou sòu, si fueio soun quà si roundouno e sènt qu'embaumo. Se destrìo d'aquesto radiero bonodi sis estipulo larjo emé de franjo que podon faire fin qu'un mm (fotò). Pòu i'agué de bastard emé V. alba, que trachis pulèu dins li blachiero, e V. odorata.
Usanço :Li fueio se manjon en ensalado o peréu bouta dins la soupo. Dins vòsti pastissarié poudès i'apoundre li flour que soun poulideto. Li vióuleto soun vertuouso contro lis enfecioun e li destourbo respiratiéu. Lis erbouristo se n'en servon pèr sougna tout un fube de malautié.
Port : Erbo
Taio : 10 Ã 20 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Viola
Famiho : Violaceae
Ordre : Malpighiales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 12 Ã 14 mm
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 200 Ã 1200 m
Aparado : Noun
Febrié à abriéu
Liò : Sebisso
- Orle de bos
- Ribo d'aigo
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Sud
Ref. sc. : Viola suavis M.Bieb., 1819
(= Viola odorata subsp. suavis (M.Bieb.) Nyman, 1870 )