Centaurèio(-de-Triumfetti)
Cyanus triumfettii
Asteraceae Compositae
Noms en français : Centaurée de Trionfetti, Bleuet de Trionfetti.
Descripcioun :La centaurèio-de-Triumfetti trachis en mountagno mejano dins d'ùnis endré. Fai partido dóu gènre Cyanus e pèr acò èi proche de Cyanus montanus e de Cyanus semidecurrens. Se n'en destrìo bonodi si bratèio à franjo pu longo (vèire li fotò à man drecho) à baso bruno e dóu bout mai clar. Apoundèn que li fueio basalo soun souvènt descoupado.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Fau saupre que soun cousin, lou blavet di champ èi manjadis e a d'ùni prouprieta interessanto.
Port :
Taio : 10 Ã 60 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Cyanus
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Cardueae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : 3 Ã 4 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca Si
Autour basso e auto : 1200 Ã 2300 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Pelouso
- Calanc
- Bos clar
- Pinedo
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Cyanus triumfettii (All.) Dostál ex Ã.Löve & D.Löve, 1961
(= Centaurea triumfettii All. )
Sangà ri
Blitum bonus-henricus
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Àutri noum : Espinarc-bastard, Cago-chin, Erbo-dóu-bouen-Enri, Ouerlo, Orlo.
Nom en français : Epinard sauvage.
Descripcioun :Lou sangà ri es uno planto bèn couneigudo que trachis dins lis ancian cast de fedo e lis ermas riche en azouto. Se recounèis à si fueio en lanço que lou dessouto èi cubert d'esflourado blanco.
Usanço :"Las raviolos d'erbo 'mé de sangà ris soun bèn bouonos" (J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 58). "Lous sangà ris, li chal pas manjar cruds, perqué li a souvènt lou parpalhou' dedins. Lei chal fa couire" (ibid.). Vaqui la receito de la farço de "raiolos" d'Emile Franco (Barver-06) : "A-lei, si mete d'erbos (bletos o sangà rigou), de froumai, en pòu de petrino (ou de viando de dobo), dous òus, en pòu de cebo, de givert e, se voulès, de bà licou" (A. Grinda, Lou Barverenc, op. cit., p. 76.
Port : Erbo
Taio : 10 Ã 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Blitum
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 Ã 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Cast
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Blitum bonus-henricus (L.) C.A.Mey., 1829
(= Chenopodium bonus-henricus L., 1753 )