Sangà ri
Blitum bonus-henricus
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Àutri noum : Espinarc-bastard, Cago-chin, Erbo-dóu-bouen-Enri, Ouerlo, Orlo.
Nom en français : Epinard sauvage.
Descripcioun :Lou sangà ri es uno planto bèn couneigudo que trachis dins lis ancian cast de fedo e lis ermas riche en azouto. Se recounèis à si fueio en lanço que lou dessouto èi cubert d'esflourado blanco.
Usanço :"Las raviolos d'erbo 'mé de sangà ris soun bèn bouonos" (J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 58). "Lous sangà ris, li chal pas manjar cruds, perqué li a souvènt lou parpalhou' dedins. Lei chal fa couire" (ibid.). Vaqui la receito de la farço de "raiolos" d'Emile Franco (Barver-06) : "A-lei, si mete d'erbos (bletos o sangà rigou), de froumai, en pòu de petrino (ou de viando de dobo), dous òus, en pòu de cebo, de givert e, se voulès, de bà licou" (A. Grinda, Lou Barverenc, op. cit., p. 76.
Port : Erbo
Taio : 10 Ã 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Blitum
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 Ã 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Cast
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Blitum bonus-henricus (L.) C.A.Mey., 1829
(= Chenopodium bonus-henricus L., 1753 )
Petugo(-de-prado)
Schedonorus pratensis subsp. apenninus
Poaceae Graminaceae
Noms en français : Fétuque des Apennins, Fétuque des près.
Descripcioun :Petugo coumuno pulèu grando (0,2-1,2 m) que trachis en mato verdo (sènso rizoumo) dins li prado umido de mountagno, li melounié e lis esclargido. La paumo èi pulèu estrecho, li fueio, souplo e escabrouso, soun pulèu larjo (>6 mm) e porton d'auriheto roundo que soun pas cihado (au contro de la petugo-faus-canèu -fotò). La lengueto (ligulo) èi proun pichoto. La lemma porto en generau uno arèsto de 1 à 3 mm ço que la destrìo peréu de la subsp. pratense (èi tambèn mai longo >7,2 mm).
Usanço :La petugo-de-prado es uno bono planto pasturiero.
Port : Grando erbo
Taio : 0,3 Ã 1(1,2) m
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Schedonorus
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 14 Ã 18 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 600 Ã 2200 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Prado umido
- Melounié
- Esclargido
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Schedonorus pratensis subsp. apenninus (De Not.) H.Scholz & Valdés, 2005
(= Festuca pratensis subsp. apennina (De Not.) Hegi, 1908 )