Sangà ri
Blitum bonus-henricus
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Àutri noum : Espinarc-bastard, Cago-chin, Erbo-dóu-bouen-Enri, Ouerlo, Orlo.
Nom en français : Epinard sauvage.
Descripcioun :Lou sangà ri es uno planto bèn couneigudo que trachis dins lis ancian cast de fedo e lis ermas riche en azouto. Se recounèis à si fueio en lanço que lou dessouto èi cubert d'esflourado blanco.
Usanço :"Las raviolos d'erbo 'mé de sangà ris soun bèn bouonos" (J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 58). "Lous sangà ris, li chal pas manjar cruds, perqué li a souvènt lou parpalhou' dedins. Lei chal fa couire" (ibid.). Vaqui la receito de la farço de "raiolos" d'Emile Franco (Barver-06) : "A-lei, si mete d'erbos (bletos o sangà rigou), de froumai, en pòu de petrino (ou de viando de dobo), dous òus, en pòu de cebo, de givert e, se voulès, de bà licou" (A. Grinda, Lou Barverenc, op. cit., p. 76.
Port : Erbo
Taio : 10 Ã 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Blitum
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 Ã 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Cast
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Blitum bonus-henricus (L.) C.A.Mey., 1829
(= Chenopodium bonus-henricus L., 1753 )
Reboulo(-cheresclo)
Galium debile
Rubiaceae
Nom en français : Gaillet chétif.
Descripcioun :Aquesto reboulo trachis dins la palunaio e à utri relarg bagna (mueio, roubino...). Es uno planto pulèu grando e di proun ramificado. Se destrìo dis à utri reboulo qu'a ges de benc à la pouncho de si fueio. Li flour de 1,5 à 4 mm, noumbrouso, fan de grà ndi paumo (paniculo). Apartenié, i'a gaire de tèms, à l'espèci palustre emé tres à utri meno. Coumpara emé la reboulo-aloungado que ié sèmblo proun. Pamens aquesto radiero a de fueio mai largo e li pecou di fru que parton sus li cousta.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 15 Ã 120 cm
Fueio : verticilado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Galium
Famiho : Rubiaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 1,5 Ã 4 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Palun
- Prado umido
- Mueio
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Mediterranenco-Atlantico
Ref. sc. : Galium debile Desv., 1818
(= Galium palustre subsp. debile (Desv.) Berher, 1887 )