Sangà ri
Blitum bonus-henricus
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Àutri noum : Espinarc-bastard, Cago-chin, Erbo-dóu-bouen-Enri, Ouerlo, Orlo.
Nom en français : Epinard sauvage.
Descripcioun :Lou sangà ri es uno planto bèn couneigudo que trachis dins lis ancian cast de fedo e lis ermas riche en azouto. Se recounèis à si fueio en lanço que lou dessouto èi cubert d'esflourado blanco.
Usanço :"Las raviolos d'erbo 'mé de sangà ris soun bèn bouonos" (J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 58). "Lous sangà ris, li chal pas manjar cruds, perqué li a souvènt lou parpalhou' dedins. Lei chal fa couire" (ibid.). Vaqui la receito de la farço de "raiolos" d'Emile Franco (Barver-06) : "A-lei, si mete d'erbos (bletos o sangà rigou), de froumai, en pòu de petrino (ou de viando de dobo), dous òus, en pòu de cebo, de givert e, se voulès, de bà licou" (A. Grinda, Lou Barverenc, op. cit., p. 76.
Port : Erbo
Taio : 10 Ã 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Blitum
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 Ã 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Cast
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Blitum bonus-henricus (L.) C.A.Mey., 1829
(= Chenopodium bonus-henricus L., 1753 )
Ipno-féuse
Cratoneuron filicinum
Amblystegiaceae
Nom en français : Hypne fougère.
Descripcioun :Aquelo mousso pluroucarpo de taio mejano (> 6 cm), e de coulour quouro verdo sourno, quouro verdo à jaunasso, trachis sus li roco cauquiero bagnado, lou sòu, li souco d'aubre o enca lou bos pourri. Porto de fueio triangulà ri e dentado emé uno larjo costo que s'acabo au bout ; li fueio di ramèu soun mai en daio. Au microuscope li celulo de la baso e alà ri, fragilo, soun grandarasso e di proun claro. Fai raramen d'espouroufite qu'es diouïco. Aquelo mousso èi proutejido sus listo roujo, categourìo LC, es à dire soucit minour.
Usanço :Se pòu engana emé l'ipno-chanjadisso e d'à utri meno dóu gènre Palustriella que trachisson dins lou meme relarg e qu'an pamens si fueio plecado. Vèire peréu Ctenidium e Hygroamblystegium, ...
Port : Pluroucarpo
Taio : 6 Ã 10 cm
Fueio : 1 Ã 1,8 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Cratoneuron
Famiho : Amblystegiaceae
Ordre : Hypnales
Coulour de la flour :
Petalo : 2,5 Ã 4,5 cm
Ø (o loungour) flour : Coumplet
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 50 Ã 2000 m
Aparado : Noun
Abriéu à avoust
Liò : Roco bagnado
- Sòu bagna
- Bos pourri
- Souco
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Oulartico
Ref. sc. : Cratoneuron filicinum (Hedw.) Spruce, 1867
(= Amblystegium filicinum (Hedw.) De Not., 1867 = Hypnum filicinum Hedw., 1801 )