Sangà ri
Blitum bonus-henricus
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Àutri noum : Espinarc-bastard, Cago-chin, Erbo-dóu-bouen-Enri, Ouerlo, Orlo.
Nom en français : Epinard sauvage.
Descripcioun :Lou sangà ri es uno planto bèn couneigudo que trachis dins lis ancian cast de fedo e lis ermas riche en azouto. Se recounèis à si fueio en lanço que lou dessouto èi cubert d'esflourado blanco.
Usanço :"Las raviolos d'erbo 'mé de sangà ris soun bèn bouonos" (J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 58). "Lous sangà ris, li chal pas manjar cruds, perqué li a souvènt lou parpalhou' dedins. Lei chal fa couire" (ibid.). Vaqui la receito de la farço de "raiolos" d'Emile Franco (Barver-06) : "A-lei, si mete d'erbos (bletos o sangà rigou), de froumai, en pòu de petrino (ou de viando de dobo), dous òus, en pòu de cebo, de givert e, se voulès, de bà licou" (A. Grinda, Lou Barverenc, op. cit., p. 76.
Port : Erbo
Taio : 10 Ã 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Blitum
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 Ã 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Cast
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Blitum bonus-henricus (L.) C.A.Mey., 1829
(= Chenopodium bonus-henricus L., 1753 )
Aiet-fèr
Allium sphaerocephalon
Amaryllidaceae Alliaceae
Àutri noum : Aiastre, Cebihoun, Aihado.
Nom en français : Ail à tête ronde.
Descripcioun :L'aiet-fèr flouris à la primo, d'uno poulido coulour vióuleto, dins li tepiero seco e li roucaio de colo e de basso mountagno. Se recounèis à si fielat d'estamino di tres coustat e à si fueio boutisso. L'espate soubro sus l'enflourejado un moumen au contro de l'aiet-redoun qu'a éu li fueio plato.
Usanço :Aquest aiet èi gaire acampa en Prouvènço, pamens li tèsto coume li fueio soun manjadisso cruso o cuecho.
Port : Erbo
Taio : 30 Ã 70 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Allium
Famiho : Amaryllidaceae
Famiho classico : Alliaceae
Ordre : Asparagales
Coulour de la flour :
Petalo : 6
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 Ã 4 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 Ã 2200 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Roucaio
- Tepiero seco
- Garrigo
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Eurimediterano
Ref. sc. : Allium sphaerocephalon L., 1753