Marrùbi-negre
Ballota nigra
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Marrube-negre, Marrube-rouge, Erbo-de-Sant-Jan, Emouchino, Paro-mouissau.
Noms en français : Ballote noire, Marrube noir.
Descripcioun :Planto un pau grando, di fueio bèn verdo e qu'empudisson quouro soun fretado. Li flour, clinado tóuti dóu meme coustat, an de petalo bèn larjo.
Usanço :Lou marrùbi-negre èi couneigu en farmacìo pèr ajuda i proublèmo de nèr (depressioun), contro lis à nci e tambèn contro li mau de vèntre, lou bòmi etc. Au nostre se prenié de ban rituau pèr la Sant-Jan (O. Madon) ço qu'apararié contro li mau de vèntre (P. Lieutaghi). A Mountbrun servié pèr faire fugi li mouissau (O. Madon). Lis enfant s'amusavon à n'en fuma li fueio : "Se sian bèn regala, avèn fuma de marrùbi".
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Ballota
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printems
- Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Ballota nigra L., 1753
Erbo-de-la-pato
Tussilago farfara
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Pas-d'ase, Chavalino, Coujasso, Fueio-d'ounglo, Toussilage.
Noms en français : Tussilage, Pas-d'âne.
Descripcioun :L'erbo-de-la-pato flouris d'ouro à la fin de l'ivèr alor que i'a pancaro li fueio (soumbron li vièii fueio dessecado). M. Duplan :"Flouris sènso fueio, e lou colchique, es lou countrà ri [...] la flour e puei après la fueio" (O. Madon, op.cit. p. 161). Li fueio vènon à l'après, fan souvènt un tapis au sòu. Trachis dins li relarg umide e argelous souvènt en ribo de camin.
Usanço :Es uno planto vertuouso contro lou tussi, li brounchito e lou rà umi. Se pren en tisano o en fumigacioun de flour secado (o tuba). Li flour e li jòuini fueio soun manjadisso mai fau pas trop n'en prendre que caupon un alcalouïde empouisounant lou fege. "La fuelho de chavalino èro cuecho pèr lous pouorcs" (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 61).
Port : Erbo
Taio : 8 Ã 20 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Tussilago
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 2 cm
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mars à abriéu
Liò : Ribiero
- Ouraias
- Limas
- Roubino de mountagno
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Tussilago farfara L., 1753