Marrùbi-negre
Ballota nigra
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Marrube-negre, Marrube-rouge, Erbo-de-Sant-Jan, Emouchino, Paro-mouissau.
Noms en français : Ballote noire, Marrube noir.
Descripcioun :Planto un pau grando, di fueio bèn verdo e qu'empudisson quouro soun fretado. Li flour, clinado tóuti dóu meme coustat, an de petalo bèn larjo.
Usanço :Lou marrùbi-negre èi couneigu en farmacìo pèr ajuda i proublèmo de nèr (depressioun), contro lis à nci e tambèn contro li mau de vèntre, lou bòmi etc. Au nostre se prenié de ban rituau pèr la Sant-Jan (O. Madon) ço qu'apararié contro li mau de vèntre (P. Lieutaghi). A Mountbrun servié pèr faire fugi li mouissau (O. Madon). Lis enfant s'amusavon à n'en fuma li fueio : "Se sian bèn regala, avèn fuma de marrùbi".
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Ballota
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printems
- Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Ballota nigra L., 1753
Chapalagniero
Petasites hybridus
Asteraceae Compositae
Autre noum : Erbo-di-tignous.
Nom en français : Grand Pétasite.
Descripcioun :La chapalagniero trachis en ribo d'aigo e dins li relarg umide de l'està nci mountagnard. Fai de gròssi fueio que podon faire pu d'un mètre de diamètre. Se destrìo de Petasites albus bonodi si costo que s'acabon pèr tres e la baso dóu limbe que se refermo (duberto encò P. albus). La planto èi proutejido sus listo roujo, categourìo LC, es à dire soucit minour.
Usanço :Es uno planto medecinalo que sèmblo pas esta proun emplegado au nostre (proche de la chavalino). A d'ùni prouprieta (vèire çai-souto) majamen pèr apasima li mau de tèsto (racino). La tisano de flour e de fueio seco es espetouranto e lis emplastre de fueio apasimon li mau d'articulacioun e soun vulnerà ri (plago). A passa tèms servié seguramen contro la tigno.
Port : Erbo
Taio : 10 Ã 40 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Petasites
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 10 Ã 20 cm
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 600 Ã 1600 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Ribo d'aigo
- Prado umido
- Prado à rousèu
- Bos fres
Estànci : Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Petasites hybridus (L.) G.Gaertn., B.Mey. & Scherb., 1801
(= Petasites officinalis Moench = Petasites vulgaris Desf. )